Franciszek Lacki

Andrzej Tadeusz Kijowski                                                                 

Ekstaza św. Franciszka wg El Greco

Preludium

Proszę o szczególną ochronę.
Wypalam trawę i płonę.

Gdzieś między Ołtarzami Gołaczami, 
Kosowem Lackim,

A rozstrzelaną Sterdynią

Obłoki płyną.

Obłoki krzyże kreślą odrzutowe

Na niebie, które nas wezwać gotowe.
Gdzie wokół Toledo wije się Tag,

Gdzie Franciszka Stygmaty,

Gdzie skręca Bug,
Gdzie Ród Ossolińskich bogaty.

Mam warstwy. Nadaję się na studium.

A to dopiero preludium.

Jestem jak strefa, ostoja, jak zalew.

Wiem próżne żale.

Vanitas

 Zaczyna się opera.

El Greco dzieła.

Skąd tu przybyłeś Franciszku

I w wersji której ?

Czy Cię tu wojny przygnały, ponure ?

Czy Cię  szwoleżer Krasiński

Z Hiszpanii zabierał ?

Jaki ptak, jaki kos u stóp czaszkę złożył ?

Barwy przeoblekał
Spalonych w Treblince,

Pepeszami rozstrzelanych w zbożu

Jak sołtysa - Myszkę Józefa.

Lachy. Rusy. Nasza wiara.

Granice. Miasta po powstaniu

We wsie zmienione przez Cara.

Stygmaty

 A tyś na to wszystko patrzył

Przez cztery stulecia z plebanii,

A wokół ludzie zwyczajni. Tacy zwyczajni.

Jak ciemny obraz przez muchy

Niszczony przez lata.

Nie z tego świata.

Odszedłeś w zapomnienie mówią.

Malarza - nieznane nazwisko.

Świętemu kłaniali  się nisko.

Dla większej chwały Boga

On robił wszystko.

Rozświetlał jak Caravaggio,

Jak zmartwychwstały

De la Tour z Mozeli.

Gdyby nie ten niemiecki porucznik

Hermann Voss i wojna.

O nim by też zapomnieli.

Dziś w diecezjalnym muzeum ogląda Cię wielu.

Opowiadają legendy o formie, o stylu,

O prekursorstwie, o późnym odkryciu.

W życiu !

Jesteśmy jak stanica,

Jak rezerwat, jak ptak.

Na granicy imperiów

Gdzie mieni się świat.

Przyszedłeś za Napoleonem ?

Czy Rzeczypospolitą Obojga Narodów

Masz jeszcze w pamięci ?

Oni tylko do walki, do czaszki.

Do grobów.

Marni

Choć święci.

Ekstaza

A tutaj  Izabella Galicka i Hanna Sygietyńska.

Uniesione Panie.

I koślawa Polska i duma, drwiny.

I zawiść. I zamieszanie.

Księdza proboszcza - szlachetny testament.

A Ty ? - Badają  dotyk pędzla,

Że jakaś w rogu skaza.

Barwy nieba. Nędza.

Ty nie wiesz co to obraz.

Lecz znasz co świętych obraza.

I stałeś się jako park krajobrazowy

W rezerwacie

Pośród  biskupiego miasta.

Smugi wokół głowy.

Obłoki jak krzyże.

Modlitwy powolne. Wzloty chyże.

Czaszki u naszych stóp.

Krew broczy jak rzeka wierna.

W chmurach bitewny huk.

Grzmi Stoczek, dudni Samosierra.

Ptasie powietrze, ogień wiary, chrzcielna woda.

Coda

Znikąd ochrony, niepewna strefa

I kosów nurskich ostoja.

Twoje ręce i nogi przekłute.

Drutem.

Pięknoduchom - za pokutę.

Ślad brzozy na niebie,

A bobry płyną brzegiem.

I kłębią się chmury i opadają mgły.

Zlatują lackie ptaszki św. Franciszka.

W modlitwie wznosimy się my.

Krew z rąk i nóg Twych tryska w strugach.

Do Buga.